EKOIQ
SHURA’nın hazırladığı Shura Gündem, yeni sayısında yenilenebilir hidrojene odaklandı. Çalışmada, net sıfır emisyonlu ekonomiye geçişte, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve elektrifikasyonun azami seviyelere çıkarılmasının yanı sıra karbonsuzlaşması zor sektörlerde yenilenebilir hidrojenin önemli bir rol oynayacağına dikkat çekildi.
Yenilenebilir hidrojenin karbonsuzlaşması zor sektörlerde uygulanması, enerji dönüşümünde önemli bir strateji olarak kabul ediliyor. Bu kaynağın mevcut maliyeti, sektörel olarak kullanım alanlarıyla birlikte değerlendirildiğinde, ilk aşamada doğrudan elektrifikasyonun karbondan arındırmada tek başına yetersiz kaldığı ve en yüksek faydayı sunduğu sektörlerde uygulanması önem taşıyor.
İlk Durak Sanayi Sektörü
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin hazırladığı Shura Gündem’in Şubat sayısında, Türkiye’de yenilenebilir hidrojenin enerji dönüşümünde nasıl bir rol oynayacağı ele alındı. SHURA’nın analizleri ve değerlendirmeleri, yenilenebilir hidrojenin Türkiye’de ilk aşamada yeşil amonyak (gübre), demir-çelik, kimya ve petrokimya (rafineriler dahil) sanayi ürünlerinin üretiminde kullanılmasının katma değer ve Türkiye sanayisinin öncelikleri bağlamında benimsenebileceğini ortaya koydu. Orta-uzun vadede ise cam ve seramik sektörleri ile uzun mesafe taşımacılığı ön plana çıkıyor.
Hidrojen Fosil Yakıtlara İkame Sağlayabilir
Hidrojen, yüksek ısı gerektiren sanayi sektörü uygulamalarında ve ulaştırma sektöründe fosil yakıtlara ikame sağlayabilir. Yanı sıra sanayinin çeşitli alt sektörlerinde ham madde olarak da kullanılması mümkün.
Yenilenebilir hidrojenin öncelikli kullanılabileceği sektörler şöyle:
- Gübre sektöründe ham madde,
- Çimento, cam ve seramik sektörlerinde yüksek sıcaklık gerektiren proseslerde yakıt,
- Kimya/Petrokimya sektörünün çeşitli alt sektöründe hem ham madde hem de yakıt alternatifi,
- Demir-çelik sektörü kapsamında entegre tesislerde ısı kaynağı ve demir cevherini demire dönüştürmede indirgeyici madde,
- Yine demir-çelikte doğal gaz şaft fırınında oksitleyici,
- Orta vadede ise uzun mesafe taşımacılığında türevleri ile beraber kullanılabilir.
Ekonomiye ve Emisyon Azaltımına Olumlu Etki
Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Sürecinde Yenilenebilir Hidrojen: Öncelikli Uygulama Alanları ve Politika Önerileri raporunda yer alan verilere göre, yenilenebilir hidrojenin belirlenmiş öncelikli sektörlerde kullanımı, 2053 yılına kadar toplam 130 milyar ABD doları fayda yaratabilir. Aynı dönemde, ilgili sektörlerde fosil yakıtların yenilenebilir hidrojen ile ikame edilmesiyle 1,025 milyon ton karbondioksit emisyonu azaltımı sağlanabileceği de öngörülüyor.
Yenilenebilir hidrojen, enerji-yoğun son kullanım sektörlerinin karbonsuzlaşmasında ve enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasında önemli katkılar sağlayabilir. Yenilenebilir hidrojen kullanımının Türkiye’de yaygınlaştırılmasıyla ilgili öneriler ise şunlar:
- Yenilenebilir hidrojenin en yüksek faydayı sunduğu ve doğrudan elektrifikasyonun karbondan arındırmada tek başına yetersiz kaldığı sektörlerde kullanımı önceliklendirilmeli. Bu sektörlerde özel hedefler oluşturularak yenilenebilir hidrojen kullanımı teşvik edilebilir.
- Yenilenebilir hidrojen üretiminin, elektrik sektörünün dönüşüm hedefleriyle rekabet etmemesi önemli. Bu nedenle, yenilenebilir hidrojen üretim sürecinde halihazırda üretim yapan yenilenebilir enerji santrallarından yararlanmak yerine, eklenebilirlik (additionality) prensibi doğrultusunda yeni yenilenebilir enerji santralları kurulmalı ve politikalar bütüncül bir çerçeve ile oluşturulmalı.
- Yerli arzı teşvik etmek için yenilenebilir hidrojen üretimine mali teşvikler getirilmeli.
- Sanayide kullanılacak yenilenebilir hidrojene ilişkin teknik ve güvenlik standartlarına yönelik yasal düzenleme yapılmalı.
- Yenilenebilir hidrojen teknolojilerinin ticari olarak yaygınlaştırılması için kamu-özel sektör ortaklıkları kapsamında karma finansman sağlanmalı.
- Sektörler arası üretim ve gelişim planlarını koordine eden bir kamu birimi oluşturulmalı.
- Lojistikte sorun olmaması için havaalanları ve limanların altyapıları yenilenmeli.
- Elektrik sektöründe kullanılacak yenilenebilir hidrojenin üretimi ve depolanmasına yönelik teknik standartlar belirlenmeli.
