Vegan Öğrenciler Beslenme Hakları için Mücadelelerini Sürdürüyor

Üniversitelerdeki vegan öğrencilerin, üniversite yemekhanelerine vegan menü seçeneğinin eklenmesi konusundaki mücadeleleri devam ediyor. Vegan menü taleplerini çeşitli kanallardan rektörlük ve diğer ilgili birimlere ileten öğrencilerin change.org platformunda başlattıkları kampanyalara şimdiye dek binlerce imza verildi.

Vegan Derneği Türkiye (TVD), daha önce Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yetkilisiyle görüşme yaparak ve kuruma yazılı başvuru ileterek Türkiye genelindeki üniversitelerde okuyan tüm vegan öğrencilerin vegan yemek hakkına istisnasız erişebilmesi, bunun bir istisna veya imtiyaz olarak görülmemesi ve kurum düzeyinde karar vericilerin keyfi uygulamalarına tabi olmaması için yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesini talep etmiş, ancak olumlu yanıt alamamıştı.

Bazı Üniversiteler İletişime Açık Bir Tavır Sergiledi

Öğrencilerin üniversite yönetimine ulaşma ve beslenme haklarını kazanma mücadelesinde ise üniversitelerin bir bölümü (Yıldız Teknik Üniversitesi ve Ege Üniversitesi) öğrenciler ile iletişime açık bir tavır sergiledi ve yemekhaneye vegan menü seçeceği ekledi. Ancak akademik başarısı ile ünlü ve Türkiye’nin en köklü üniversiteleri vegan öğrencilerin beslenme hakkını tanımıyor.

Bilkent Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Hacettepe Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Bakırçay Üniversitesi rektörlüklerinden bugüne dek hiçbir yanıt alınamadı; yönetim ekipleri öğrencilerle görüşse dahi ya vegan menü talebini ertelediler ya da görmezden geldiler.

Vegan Derneği Türkiye Görüş Bildirdi

TVD, “Söz konusu üniversiteler üstün akademik başarılarının yanı sıra gelişmeye ve olumlu yönde değişime örnek olması, ilerici adımlar atması gereken öğretim kurumları. Bu üniversitelerin, öğrencilerin vegan menü talebini ve beslenme hakkını görmezden gelerek misyon ve vizyonlarında vurguladıkları uluslararası, lider üniversite olma veya uygulamaları ile toplumun ihtiyaçlarına cevap verme gibi değerlerin bugün tam aksine hareket ettiklerini görüyoruz” diyerek görüş bildirdi.

TVD, üniversitelerin temel hak ihlalinde bulunduğunu, bu keyfi uygulamaların eşitsizliğe ve ayrımcılığa yol açtığını vurgulamakla birlikte İTÜ’de vegan öğrencilerin menü taleplerini reddeden rektörlük hakkında, “Öğrencilerin beslenme hakkından eşit olarak yararlanmasına engel olmak” gerekçesiyle Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvuru yaptı.

“Bir İstisna veya İmtiyaz Olarak Görülmemeli”

Konu ile ilgili olarak konuşan TVD Kurucu Başkanı Ebru Arıman, “Türkiye genelindeki üniversitelerde okuyan vegan öğrenciler, vegan yemek hakkına istisnasız erişebilmeli, bu bir istisna veya imtiyaz olarak görülmemelidir” dedi.

Dünyadaki örnek uygulamalar hakkında bilgi aktaran Arıman, “Örneğin; Berlin’deki dört üniversitenin menüleri tamamen değişti. Öğrencilerin çevre ve iklim dostu gıda talepleri doğrultusunda 34 kafeteryada neredeyse tamamen etsiz seçeneklere geçiliyor; bitki temelli besinler artırılıyor. Vegan seçenekler menülerin yüzde 68’ini oluşturuyor” şeklinde konuştu.

Özellikle de hayvan üretimi ve tüketiminin gezegene verdiği zararlar ile iklim krizinin başlıca nedenlerinden biri olduğunu vurgulayan Arıman şunları söyledi: “Üniversiteler, kendi bünyelerinde oluşturdukları Sürdürülebilirlik Ofisleri ile bu değişimin ve dönüşümün öncüsü olmalıdır. Hem insan haklarına hem de çevre ve hayvan haklarına duyarlılıklarını göstermelidir.”

“İTÜ Öğrencileri Özel İşletmelerde Beslenmek Zorunda Bırakılıyor”

İTÜ Vegan Menü Mücadelesi’nden İTÜ İşletme Mühendisliği 3. Sınıf Öğrencisi Kamillo Erdem,

“Yemekhanelerde vegan menü seçeneği Türkiye’de Boğaziçi Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi gibi birçok üniversitede uygulanırken İTÜ’de Vegan Menü uygulaması henüz yok. Etik ve ekolojik sebeplerle hayvan sömürüsünü reddeden İTÜ öğrencileri, beslenme ihtiyacını yemekhanelerde karşılayamıyor ve yüksek bütçeler ayırarak özel işletmelerde beslenmek zorunda bırakılıyor. Yaz tatili sonrasında yeni dönemde İTÜ’de Vegan Yemek Menüsü seçeneği sunulması için mücadelemizi sürdürüyoruz” dedi.

“Ögrenciler Yalnızca Salata ve Meyve Yiyebiliyor”

Hacettepe Üniversitesi Vegan Menü ve Vegan Öğrenci Topluluğu Mücadelesi’nden üniversitenin İngiliz Dili ve Edebiyatı 4. Sınıf Öğrencisi Zeynep Çakıcı, “Yemekhanede çıkarılan navegan içeriği olmayan yiyecekler menünün bazen yarısını bazen de yarısından azını oluşturuyor. Öğrenciler çoğunlukla verilen etsiz ana yemek alternatifi dışında yalnızca salata veya meyve yiyebiliyor. Bu durum kişinin alması gereken miktarda besin alamamasına sebep oluyor ve vegan öğrenciler beslenebilmek için diğer yollara başvurmak zorunda kalıyor. Bu yollar hem para hem de zaman kaybına yol açıyor ki çoğu kişi bunu karşılayamıyor” diyerek görüşlerini paylaştı.

“Ciddiye Alınmadığımızı Hissettik”

Bilkent Vegan Menü Mücadelesi’nden Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü 2. Sınıf Öğrencisi Helin Asna ise şunları söyledi: “Akademik başarısı, bilimsel ve teknolojik yenilikleri benimsemesi ile ünlü okulumuzdan etik ve ekolojik sömürüye karşı çıkan vegan öğrencilerinin en temel haklarını sağlamalarını talep ediyoruz. Daha önce taleplerimizi okula ilettiğimizde ciddiye alınmadığımızı hissettik. Diyetisyenle yapılan görüşmeler de, sayısız atılan mailler de sonuçsuz kaldı, yönetim yüzyüze görüşme almamak için diretti. Şu anda sesimizi daha fazla insana duyurmak için change.org aracılığıyla imza kampanyası yürütüyoruz.”

Üniversite öğrencilerinin “Üniversite Yemekhanelerinde Vegan Menü” talebiyle change.org üzerinden başlattıkları kampanyalara buradan ulaşılabilir.